نقد مجموعه نمایش خانگی جوکر ۲ | جزئیات حواشی آخرین کار احسان علیخانی
رویداد۲۴| مازیار وکیلی: احسان علیخانی یکی از معدود چهره‌های صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بود که در کنار چند چهره معدود دیگر مانند عادل فردوسی‌پور و مهران مدیری خیلی زود توانست تبدیل به یک برند شود و برنامه‌هایی بسازد که مخاطب میلیونی داشته باشد.
کارنامه هنری احسان علیخانی
علیخانی کارش را از تئاتر و به عنوان دستیار صحنه و دستیار کارگردان آغاز کرد. بعد وارد تلویزیون شد و با ساخت تیزر و مستندهای کوتاه جایگاه خوبی در تلویزیون پیدا کرد. از سال ۱۳۸۳ و با برنامه صبح بخیر ایران کار اجرا را آغاز کرد. اما برنامه‌ای که نام احسان علیخانی را سر زبان‌ها انداخت برنامه ماه عسل بود. برنامه‌ای که پخش آن از سال ۱۳۸۶ آغاز شد و ایده آن متعلق به خود احسان علیخانی بود. ماه عسل برنامه‌ای با محوریت مردم عادی جامعه بود که کار بزرگی در زندگی خود انجام داده بودند. برنامه ماه عسل خیلی زود گرفت و تبدیل به یکی از پرمخاطب‌ترین برنامه‌های صدا و سیما شد. استقبال از این برنامه به حدی گسترده بود که پخش آن دوازده سال بدون وقفه ادامه داشت.
سوابق مجری‌گری احسان علیخانی؛ از ماه عسل تا جوکر
علیخانی مجری بسیاری از برنامه‌های پرطرفدار سال تحویل بنام بهارنارنج هم بود. به جز ماه عسل احسان علیخانی برنامه پرطرفدار عصر جدید را هم ساخت که برگرفته از برنامه‌های استعدادیابی خارجی بود. برنامه‌ای که ساخت آن چند فصل ادامه داشت و علیخانی با این برنامه توانست استعدادهای زیادی را از چهارگوشه ایران شناسایی و به مردم معرفی کند. اما بعد از اتمام برنامه عصر جدید همکاری احسان علیخانی با صدا و سیما قطع شد و او تصمیم گرفت در فضای تازه‌ای بنام شبکه نمایش خانگی به کار خود ادامه دهد.
برخلاف عادل فردوسی‌پور و مهران مدیری دلیل مشخصی برای قطع همکاری احسان علیخانی با تلویزیون ذکر نشد. اما برخی مدیران تلویزیون مانند شاهمرادی اعتقاد داشتند که احسان علیخانی، مهران مدیری، رامبد جوان و سروش صحت به دلیل نُطق کشی و فشارهای جریان روشنفکری حاضر نیستند با صدا و سیما همکاری کنند.
اما شاهمرادی هیچ گاه توضیح نداد که اگر این چهره‌ها به خاطر فشار جریان روشنفکری حاضر به همکاری با تلویزیون نیستند پس چرا در شبکه نمایش خانگی فعالیت می‌کنند که به هر حال مدیریت آن در اختیار همین حاکمیت است. به هر دلیل احسان علیخانی هم تبدیل به یکی از محذوفین تلویزیون شد. او هم مانند سایر ستارگان طرد شده از صدا و سیما به شبکه نمایش خانگی کوچ کرد و خیلی زود توانست با ساخت یک شو طنز که دقیقاً نقطه مقابل برنامه ماه عسل بود طرفداران زیادی برای خود دست و پا کند.
طبق گفته احسان علیخانی و اطرافیان او این مجری سابق تلویزیون برای ساخت جوکر بسیار اضطراب داشت و مردد بود و حتی پنج برنامه هم با حضور بازیگران طنز ناشناس ضبط کرد تا از کیفیت کار مطمئن شود.
ایده اصلی برنامه جوکر متعلق به احسان علیخانی نیست. بلکه متعلق به یک برنامه تلویزیونی ژاپنی است که توسط کمدین سرشناس این کشور هیتوشی ماتسوموتو ساخته شده است. جوکر از همان فصل اول بسیار مورد توجه کاربران فضای مجازی قرار گرفت. افراد زیادی به تماشای این مسابقه نشستند و ویدیوهای این مجموعه خیلی زود در فضای مجازی وایرال و پربازدید شد. فضای بازتر شبکه نمایش خانگی به مهمانان جوکر که همگی از کمدین‌های سرشناس ایران بودند این فرصت را می‌داد که شوخی‌های بامزه‌تری انجام دهند و همین موضوع نقش به سزایی در جذاب شدن برنامه داشت. از طرف دیگر حضور سیامک انصاری در فصل اول بسیار به کمک احسان علیخانی آمد تا فضای گرمی شکل بگیرد که برای مخاطب بسیار دل پذیر بود. استقبال از برنامه به حدی زیادی بود که احسان علیخانی را به ساخت فصل دوم ترغیب کند.
حواشی جوکر ۲ به کجا رسید؟
احسان علیخانی خیلی زود ساخت جوکر ۲ را آغاز کرد و با همان قسمت اول فصل دوم توانست مخاطبان زیادی جذب کند. اما حواشی خیلی زود گریبان قسمت اول جوکر ۲ را گرفت تا ساترا وادار به واکنش شود و طی بیانیه‌ای اعلام کند:« به اطلاع می‌رساند سریال «غربت» مربوط به سکوی نماوا و برنامه «جوکر ۲» مربوط به سکوی فیلیمو، بدون طی فرآیندهای قانونی منتشر شده و محتوای منتشر شده مورد تایید سازمان تنظیم مقررات رسانه های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) نیست. بر همین اساس مجوز تبلیغات محیطی برنامه و سریال یاد شده نیز توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دلیل عدم صدور مجوز ساترا، صادر نشده است. متاسفانه علیرغم تذکرات کتبی به مدیران مسئول رسانه های نماوا و فیلیمو، انتشار برنامه و سریال مذکور خلاف قانون انجام شده است که این اقدام باعث طرح شکایت ساترا در مراجع قضایی شده است. لذا در حال حاضر انتظار می‌رود مراجع قضایی بر اساس مصوبه «تعیین الزامات ساماندهی حوزه صوت و تصویر فراگیر» مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی از هرگونه قانون شکنی جلوگیری کنند تا شاهد تکرار اقدامات خلاف قانون نباشیم.» همین بیانیه کافی بود تا فیلیمو خیلی زود قسمت اول جوکر ۲ را که با حضور آقایان ضبط شده بود از سکوی خود حذف کند. حالا ساترا با گروگان گرفتن قسمت دوم فصل دوم که با حضور بانوان ضبط شده است قصد دارد کل برنامه جوکر را توقیف کند. اتفاقی که با حذف قسمت اول جوکر ۲ بعید است محقق شود و به نظر می‌رسد برنامه‌ای که با حضور بانوان ضبط شده است در نهایت مجوزهای لازم برای پخش را دریافت کند.
اما فارغ از این حواشی باید پرسید آیا جوکر برنامه موفقی است؟ جواب به این سوال ارتباط مستقیمی به توقع ما از یک برنامه طنز دارد. در جامعه‌ای که هنوز خندیدن یک تابو به حساب می‌آید و مردم دلیل کمی برای شادی دارند ساخت برنامه‌ای که حتی برای یک لحظه لبخند بر روی لب‌های مخاطب بیاورد فضیلت محسوب می‌شود. جوکر احسان علیخانی موفق به انجام این کار شده است و باید اعتراف کرد که جوکر بهترین برنامه‌ای است که علیخانی تا به امروز تولید کرده است. بله بسیاری از شوخی‌های فصل اول و فصل دوم سخیف است و تماشای برخی از قسمت‌های این برنامه همراه با خانواده توصیه نمی‌شود. اما با تمام این انتقادات ساخت برنامه‌هایی مانند جوکر که حداقل ایده‌ای ولو عاریتی پشت آن وجود دارد را باید به فال نیک گرفت. علیخانی با ساخت جوکر نشان داد استعداد زیادی در ساخت برنامه‌های پرمخاطب دارد و با کنار رفتن او از صدا و سیما این سازمان بود که ضرر کرد نه احسان علیخانی.
